خال چیست؟
خال به رشد خوش‌خیم (غیر سرطانی) ضایعه روی پوست است که از سلول‌های تولیدکننده رنگدانه در پوست (ملانوسیت‌ها) ایجاد می‌شود. خال ها می توانند از نظر اندازه، شکل و رنگ متفاوت باشند و بیشتر آنها بی ضرر هستند. با این حال، برخی از انواع خال ها می توانند یک عامل خطر برای ایجاد ملانوم، نوعی سرطان پوست باشند. بنابراین پس از تغییرات ناگهانی در خال و یا نامنظم شدن رنگ خال، خارش و سایر عوامل نگران کننده حتما به یک پزشک متخصص مراجعه کنید.
برداشتن خال یا خالبرداری چیست؟
برداشتن خال برای بیمارانی که به ملانوم مبتلا شده‌اند ضروری است و یکی از رایج‌ترین روش پاک‌سازی و حذف ضایعات پوستی است که توسط متخصص پوست یا سایر متخصصان پزشکی برای برداشتن خال از پوست انجام می شود.
انواع روش‌های برداشتن خال یا خالبرداری کدم‌اند؟
روش های مختلفی برای برداشتن خال وجود دارد:
برداشتن خال با تیغ جراحی:
پزشک خال و حاشیه کوچکی از پوست اطراف آن با بی‌حسی موضعی سر می کند و به وسیله چاقوی جراحی بریده می شود. ممکن است برای بستن زخم نیاز به بخیه باشد.
حذف اصلاح:
خال با استفاده از چاقوی جراحی از سطح پوست تراشیده می شود. این یک علامت صورتی کوچک باقی می گذارد اما معمولاً نیازی به بخیه ندارد.
انجماد:
از نیتروژن مایع برای انجماد و برداشتن خال از سطح پوست استفاده می شود.
روش سوزاندن خال:
در این روش خال با دستگاه کوتر از طریق ایجاد گرما به‌وسیله جریان برق سوزانده خواهد شد. این روش برای برداشتن خال‌های ریز و سطحی بیشتر کاربرد دارد.
روش بیوپسی پانچ:
این روش برای از بین بردن جای خال‌های سطحی کوچک مناسب است. زیرا جای خال را به وسیله دستگاه مخصوص با پانچ کردن قطعات مکعبی شکل خالبرداری صورت می‌گیرد.
روش برداشتن خال یا خالبرداری با لیزر:
این روش امروزه یکی از بهترین و متداول ترین روش‌های علم پزشکی محسوب شده که با عوارض کم و ببیشترین اثربخشی برداشتن خال صورت می گیرد. روش برداشتن خال یا خالبرداری با لیزر برای انواع خال‌های بزرگ و کوچک و حتی خال‌های خوش‌خیم و بدخیم مورد استفاده قرار می‌گیرد. انرژی پلاسما که نوک دستگاه لیزر تولید می‌کند، پوست را گرم می‌کند و فوراً خال‌ها را از بین می‌برد.
مزایای خالبرداری یا برداشتن خال با لیزر چیست؟
در این روش ایجاد وجود اسکار یا لک پوستی بسیار کم یا تقریبا به صفر است، همچنین می توان از خال‌های نواحی حساس مثل اطراف چشم نیز از لیزر برای برداشتن خال استفاده کرد. خالبرداری با لیزر یک روش ساده می باشد و دوره نقاهت کمتری نسبت به سایر روش ها دارد و طول درمان آن بسیار کم است.
خال برداری در چه قسمت‌هایی از بدن بیشتر انجام می‌شود؟
در تمام نقاط بدن از خالبرداری استفاده می شود. اما چون خالبرداری در صورت یک نوع عمل زیبایی است بنابراین در نواحی صورت بیشتر خالبرداری صورت می گیرد.
چه زمانی خال خطرناک است؟ و باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر خال یکی از علائم زیر را داشت باید فورا به پزشک مراجعه کنید:
- عدم تقارن: اگر یک نیمه خال با طرف دیگر تقارن نداشت.
- بی‌نظمی مرزی: اگر کناره های خال قسمت های بریده بریده یا پوسته پوسته باشد.
- تغییر رنگ: اگر تغییر رنگ ناگهانی به رنگ قرمز، سفید یا آبی داشت.
- افزایش اندازه: اگر خال به سرعت درحال رشد باشد و اندازه آن بیشتر از ته مداد باشد.
- سایر علائم: وجود خارش در خال یا دردناک بودن آن، خونریزی یا ترشح داشت فورا به پزشک متخصص مراجعه کنید.
علل ایجاد خال چیست؟
اولین دلیل خال به عوامل ژنتیکی مربوط می شود. اما عوامل دیگری مثل تغییرات قرار گرفتن در معرض نور خورشید، هورمون ها، می توان در ایجاد خال موثر باشد.
شیوع خال چگونه است؟
معمولا وجود خال به دو عامل اکتسابی یا ژنتیکی برمی‌گردد. بیشتر افراد خال‌های اکتسابی دارند که بیش از 80 درصد افراد دارای خال در این دسته قرار دارند. خال‌های ژنتیکی یا مادر زادی در معمولا در بدو تولد وجود دارند.
معمولا، خال‌های اکتسابی در دوران کودکی و بلوغ ایجاد می‌شوند اما پس از 35 سالگی دیگر خال جدید ایجاد نمی‌شود.
چه عواملی می‌توانند خطر ابتلا به خال‌های خطرناک را افزایش دهند؟
عواملی مختلفی وجود دارد از جمله:
- ژنتیک: سابقه خانوادگی وجود ملانوم یا شرایطی مثل خشکی پوست ژنتیکی، سندرم Li-Fraumeni، رتینوبلاستوما، سندرم ورنر و برخی از سندرم‌های سرطان تخمدان و سینه می‌تواند این خطر را افزایش دهد.
- نوع یا رنگ پوست: معمولا در افرادی که پوست روشن‌تر، به‌خصوص با موهای قرمز یا بلوند، چشمان آبی یا سبز، یا پوستی که کک‌ومک دارد یا افرادی که پوست آنها به‌راحتی می‌سوزد، خطر ابتلا به خال‌های خطرناک در آنها بیشتر است.
- تعداد خال‌ها: افرادی که خال‌های زیاد روی بدن خود دارند، به‌خصوص خال‌های غیرمعمول (خال‌های دیسپلاستیک)، یک عامل خطرناک است.
- قرار گرفتن در معرض نور خورشید: قرار گرفتن زیاد در معرض اشعه ماوراءبنفش خورشید یا برنزه شدن مخصوصا در محیط‌های بسته سبب زمینه‌ساز خال‌های خطرناک می‌شود.
- سیستم ایمنی ضعیف: افرادی که به دلیل شرایط بیماری یا مصرف داروهایی که عملکرد ایمنی را ضعیف می‌کنند، سیستم ایمنی آنها ضعیف است در معرض خطر بیشتری هستند.
- سن: ابتلا به خال‌های خطرناک، ازجمله ملانوما، با افزایش سن زیاد می‌شود، بنابراین سن متوسط برای تشخیص ملانوم اغلب بالای 50 سال است.
- نژاد یا قومیت: اگرچه میزان شیوع خال های خطرناک مثل ملانوما در افراد سفیدپوست بیشتر است، افراد از هر نژاد، قومیت یا رنگ پوست می‌توانند به خال های خطرناک مبتلا شوند.
راه‌های تشخیص خال خطرناک چگونه است؟
با معاینه توسط پزشک متخصص مهمترین راه تشخیص خال خطرناک است. اگر یک خال نگرانی ایجاد کند، ممکن است برداشته شود و سپس برای ارزیابی بیشتر آزمایش‌های نمونه‌برداری انجام شود.
آیا سن در درمان خال تأثیر دارد؟
درمان خال در هر سنی انجام می شود اما مراقبت های بعدی خالبرداری در افراد با سن بالاتر بیشتر لازم است.
عوارض خال برداری چیست؟
در اینجا مهمترین عوارض برداشتن خال آورده شده است:
- جای زخم: برداشتن خال ممکن است منجر به جای زخم شود، به خصوص اگر خال بزرگ باشد یا در ناحیه حساسی قرار گرفته باشد. اما به نوع روش برداشتن خال نیز بستگی دارد بنابراین بهترین روش برای برداشتن خال با لیزر است که در کلینیک نیکان نیز با لیزر انجام می شود.
- درد یا ناراحتی: بعد از برداشتن خال، ممکن است درد، حساسیت یا ناراحتی را در محل خالی که برداشته شده وجود داشته باشد، اما معمولاً موقتی هستند و با داروهای مسکن قابل‌کنترل می باشد.
- خونریزی یا عفونت: در برخی موارد، به‌خصوص اگر دستورالعمل‌های مراقبت مناسب پس از برداشتن زخم رعایت نشود، ممکن است خونریزی جزئی یا خطر عفونت در محل برداشتن خال وجود داشته باشد.
- تغییرات رنگ: رنگ پوست اطراف خال برداشته شده ممکن است در مقایسه با پوست اطراف روشن تر یا تیره تر شود که منجر به ناهمواری پوست می شود و باید روش مناسبی را جهت برداشتن خال استفاده کرد که عوارض آن به حداقل برسد.
- عفونت: خطر عفونت در محل برداشتن، به خصوص اگر مراقبت مناسب از زخم رعایت نشود. علائم عفونت شامل قرمزی، تورم، ترشح چرک و تب می باشد.
- آسیب عصبی: خال هایی که در نزدیکی اعصاب حساس قرار دارند ممکن است به طور بالقوه در طول عمل برداشتن آسیب دیده و منجر به بی حسی یا ضعف در ناحیه آسیب دیده شود پس باید در انتخاب روش خالبرداری دقت لازم را داشته باشید. البته این تشخیص توسط پزشک متخصص صورت می گیرد.
- عود یا رشد مجدد خال: خال ها، به ویژه آنهایی که با روش های غیر جراحی مانند کرایوتراپی برداشته می شوند، خطر بیشتری برای رشد مجدد (عود) روی صورت خواهند داشت.
- اسکار: برخی افراد مستعد ایجاد اسکار برجسته و نامنظم هستند که ممکن است پس از برداشتن خال نیز برای آنها ایجاد شود.
- مشکلات زیبایی: برداشتن خال ضعیف و انتخاب روش خالبرداری نامناسب ممکن است منجر به زخم های قابل توجه شوند که باعث ایجاد مشکلات زیبایی می شود.
نکته: برای به حداقل رساندن این خطرات، مهم است که خال های صورت توسط یک متخصص پوست یا جراح با تجربه با استفاده از تکنیک های جراحی مناسب و مراقبت مناسب از زخم برداشته شود. بیماران همچنین باید تمام دستورالعمل های بعد از عمل را به دقت دنبال کنند. مشاوره با یک متخصص برای نتایج ایمن هنگام برداشتن خال بسیار مهم است.
مراقبت‌های ویژه پس از برداشتن خال یا خال برداری چیست؟
برداشتن خال صورت در چند مورد نیاز به مراقبت ویژه دارد:
- محافظت در برابر آفتاب: پس از برداشتن خال، ناحیه تحت درمان به نور خورشید حساس‌تر است و برای جلوگیری از آفتاب‌سوختگی و آسیب‌های احتمالی پوست، حداقل به مدت دو هفته باید از برخورد نور مستقیم آفتاب به پوست خالبرداری شده جلوگیری شود و از یک ضد آفتاب قوی استفاده شود.
- مراقبت از زخم: ناحیه تحت درمان باید به مدت 3 روز تمیز نگه داشته شود و با بانداژ پوشانده شود تا از عفونت محافظت شود و بهبود یابد.
- اجتناب از مواد تحریک کننده: از مصرف الکل روی زخم خودداری کنید، زیرا می تواند در روند بهبودی اختلال ایجاد کند. علاوه بر این، از سیگار کشیدن، مصرف الکل و استفاده از داروهای رقیق کننده خون برای جلوگیری از زخم و التهاب خودداری کنید.
- به حداقل رساندن جای زخم: برای به حداقل رساندن جای زخم، لازم است به مدت 48 ساعت (دو روز) از دست زدن یا باز کردن ناحیه تحت درمان خودداری کنید و از قرار گرفتن در معرض نور خورشید برای جلوگیری از آسیب بیشتر خودداری کنید.
- نظارت بر عوارض: پس از برداشتن خال، مهم است که علائم عفونت مانند قرمزی، تورم، ترشح چرک یا تب را تحت نظر داشته باشید. مراقبت مناسب از زخم و رعایت دستورالعمل های بعد از عمل برای جلوگیری از عوارض ضروری است.
این اقدامات مراقبتی ویژه کمک می کند تا اطمینان حاصل شود که روش برداشتن خال با موفقیت انجام می شود و ناحیه تحت درمان به درستی و بدون عارضه بهبود می یابد.
راه‌های پیشگیری از ایجاد خال‌های خطرناک چیست؟
برای جلوگیری از ایجاد خال‌های خطرناک افراد باید اقداماتی را انجام داد مانند استفاده روزانه از کرم‌های ضد آفتاب، پرهیز از سولار، بررسی منظم سطوح پوست بدن و اجتناب از آفتاب‌سوختگی.
سؤالات متداول
آیا خال برداری دردناک است؟
خالبرداری جزو عمل های سبک و بدون درد می باشد. و در حین انجام برداشتن خال یا خالبرداری به دلیل استفاده از بی‌حسی‌های موضعی دردناک نیست. فقط ممکن است پس از عمل جراحی فرد احساس سوزش و یا خارش در ناحیه زخم داشته باشد.
آیا خال برداری جای زخم باقی می‌گذارد؟
باقی ماندن جای زخم بستگی به روش جراحی خال برداری دارد. برداشتن خال یا خال برداری با استفاده از لیزر کمترین اثر و جای زخم را از خود بجا می‌گذارد. روند بهبودی جای زخم برداشتن خال معمولاً حدود یک تا دو هفته به طول می‌انجامد و جای زخم می تواند به عوامل دیگری همچون سن فرد و محل عمل بستگی داشته باشد.
آیا خال‌های خطرناک بعد از برداشتن عود می‌کنند؟
خال‌های خطرناک، مخصوصا خال هایی که سرطانی می باشند، اگر خال به‌طور کامل برداشته نشده باشد یا سلول‌های سرطانی باقی‌مانده باشد، ممکن است بعد از برداشتن دوباره عود کند. بررسی هر نوع خال خطرناکی تنها توسط پزشک متخصص قابل انجام است.
هزینه خال برداری چقدر است؟
با توجه به نوع و اندازه خال، هزینه برداشتن خال نیز متغیر است. پس بهتر است قبل از بزرگ شدن خال به برداشتن آن اقدام کنید.
بهترین روش خال برداری چیست؟
بهترین روش برداشتن خال بستگی به عواملی مانند نوع خال، محل خال و ترجیحات فردی بیمار تفاوت داشته باشد. بنابراین، در مقایسه با روش های خالبرداری، روش خالبرداری با دستگاه لیزر یکی از بهترین و کارآمدترین روش‌های موجود است. روش خالبرداری با لیزر معمولا بخاطر دقت و توانایی دستگاه لیزر برای هدف قرار دادن مناطق خاص بدون نیاز به بخیه ارجهیت دارد و آن را به انتخابی محبوب برای افرادی که به دنبال درمان‌های برداشتن خال هستند تبدیل شده است.
چه زمانی باید برای معاینه بعد از خال برداری به پزشک مراجعه کنم؟
بعد از خالبرداری، اگر علائمی مانند عفونت، ترشح چرک، خونریزی، واکنش‌های غیرعادی یا رشد مجدد خال داشتید، حتماً با پزشک خود درمیان بگذارید.
آیا می‌توانم خال‌هایم را خودم بردارم؟
به دلیل عوارض و خطراتی مثل آسیب پوستی، آلودگی، عفونت و احتمال خطرناک بودن خال به‌هیچ‌وجه اقدام به برداشتن خال در خانه نکنید. همچنین، درمان‌های خانگی مثل بریدن خال با قیچی، سوزاندن، سرکه مالیدن، استفاده از موادی مثل سیر یا ید، یا حتی مواد مختلف دیگر توصیه نمی شود و خطرناک است.
آیا می‌توانم بعد از خال برداری به فعالیت‌های عادی خود بازگردم؟
بله، بعد از برداشتن خال به راحتی می‌توانید به فعالیت‌های روزانه خود برگردید. اما، لازم است برای افزایش روند بهبودی و به حداقل رساندن عوارض، حداقل تا یک هفته پس از انجام خالبرداری از فعالیت‌های شدید، مثل بلند کردن جسم سنگین یا مواردی که ناحیه زخم را تحت‌فشار قرار دهد، خودداری کنید.
آیا لیزر درمانی برای زنان باردار یا شیرده مناسب است؟
خیر، تاکنون شواهدی برای عارضه در رنان باردار یا شیرده مشاهده نشده است.
آیا لیزر درمانی برای همه خال‌ها مناسب است؟
بله، روش برداشتن خال با لیزر برای انوع خال ها مناسب است.
آیا می‌توانم بعد از لیزر درمانی خال ورزش کنم؟
به مدت دو روز پس از برداشتن خال با لیزر، از ورزش‌های شدید یا فعالیت‌هایی که باعث تعریق می شود خودداری کنید تا خطر عفونت کم شود.
چه زمانی می‌توانم بعد از لیزر درمانی خال به حمام یا استخر بروم؟
به مدت دو روز (48 ساعت) پس از خال برداری با لیزر، می توان از حمام استفاده کرد. بهتر است، برای شنا کردن یا غوطه‌ور شدن در آب بعد از بهبودی زخم باشد.
آیا می‌توانم بعد از لیزر درمانی خال از کرم ضد آفتاب استفاده کنم؟
بلافاصله بعد از برداشتن خال به مدت دو روز چیزی بر ناحیه زخم قرار ندهید. ولی بعد از بهبودی لازم است که از طریق کرم ضد آفتاب از اشعه ماورابنفش نور خورشید جلوگیری کنید.
2 پاسخ
خیلی جالب بود ممنون
ممنون. خیلی خوب بود